Gastroskopi, sindirim sistemi problemlerini incelemek ve bazı hastalıkları tedavi etmek için kullanılan bir prosedürdür. Gastrit, peptik ülser veya mide kanseri gibi hastalıkların teşhisine yardımcı olur. Ayrıca mide veya yemek borusundaki belirli sorunların tedavisini yapmak için de tercih edilir. Bu işlem sırasında, gastroskop adı verilen, ucunda ışık ve kamera bulunan esnek bir tüp kullanılarak yemek borusu, mide ve ince bağırsağın ilk bölümü incelenir.
Gastroskopi genellikle mide ekşimesi, karın ağrısı, şişkinlik gibi şikayetlerin kaynağını araştırmak veya bazı kanser türlerini taramak amacıyla yapılır. Aşağıdaki durumlarda gastroskopi önerilebilir:
- Kronik veya tekrar eden mide ekşimesi, mide bulantısı ya da kusma
- Uzun süren karın ağrısı
- Yutma güçlüğüSiyah renkli dışkı veya dışkıda kan görülmesi
- Sebebi bilinmeyen kilo kaybıPeptik ülser şüphesi veya mide kanseri belirtileri
- Gastroskopi aynı zamanda tedavi amacıyla da uygulanabilir. Örneğin, midedeki poliplerin alınması, kanamalı lezyonların tedavisi, darlıkların genişletilmesi, stent yerleştirilmesi gibi işlemler gastroskopi sırasında yapılabilir.
Gastroskopi İşlemi Nasıl Uygulanır?
Gastroskopi işlemi genellikle 8 saatlik açlık gerektirir. İşlem günü hasta, endoskopi ünitesinde bir onam formu imzalayarak kayıt işlemlerini tamamlar ve hazırlık odasında işleme hazırlanır. Bu süreçte hasta, mevcut sağlık durumu, kullandığı ilaçlar ve alerji bilgileri gibi konularda bilgilendirilir.
İşlem sırasında lokal anestezi ve sedasyon uygulanarak hastanın rahatlaması sağlanır. Ağız bölgesine sıkılan uyuşturucu sprey, boğazın hissizleşmesine yardımcı olur. Hastaya, gastroskopun geçeceği plastik bir ağızlık takılır ve damardan verilen ilaçla uyuması sağlanır. İşlem, endoskopi cihazının ağızdan mideye ilerletilmesiyle başlar ve yaklaşık 5 dakika sürer. Bu esnada boğaz, yemek borusu, mide ve ince bağırsağın üst kısmı incelenir.
İşlem tamamlandığında hastanın oksijen seviyesi, tansiyonu ve nabzı kontrol edilir. Hasta, işlem sonrası yaklaşık 15-20 dakika istirahat eder ve kendine geldiğinde taburcu edilir.
Gastroskopi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gastroskopi sonrası, boğazdaki uyuşma nedeniyle yutma güçlüğü oluşabilir ve bu etki yaklaşık 30-60 dakika sürebilir. İşlemden bir saat sonra hafif sıvı ve yumuşak gıdalar tüketmeye başlanabilir. İlk gün, sıcak yiyecek ve içeceklerden kaçınmak önemlidir. Eğer işlem sırasında kanama riski olan bir müdahale yapılmışsa, sıvı diyeti birkaç gün sürdürmek gerekebilir.
Gastroskopi sonrasında kan sulandırıcı ilaçların yeniden kullanım zamanı doktor tarafından belirlenir. Aynı gün araç kullanılmamalı ve dikkat gerektiren işlerden kaçınılmalıdır. Kısa bir istirahat süresinden sonra günlük aktivitelere dönülebilir.
Gastroskopi Riskleri Nelerdir?
Gastroskopi, deneyimli sağlık profesyonelleri tarafından yapıldığında güvenli bir işlemdir. Ancak, bazı özel durumlarda (polip veya kitle alınması, darlıkların genişletilmesi gibi) kanama gibi riskler görülebilir. Bu tür istenmeyen komplikasyonlar, uzman sağlık ekibi tarafından hızlı bir şekilde yönetilebilir.