Meme sağlığı, kadınların yaşamı boyunca dikkat etmesi gereken en önemli konulardan biridir. Erken teşhis edilen meme hastalıkları, özellikle de meme kanseri, günümüzde yüksek oranda tedavi edilebilmektedir. Bu noktada hem kadınların kendi farkındalığı hem de düzenli tıbbi kontroller hayati önem taşır.

Peki meme muayenesi ne zaman ve nasıl yapılmalı? Hangi yaşta hangi kontroller önemlidir?

Kendi Kendine Meme Muayenesi Ne Zaman Yapılmalı?

Kadınların kendi göğüslerini düzenli olarak kontrol etmesi, olası değişiklikleri erken fark etmeleri açısından çok önemlidir.

Ne Zaman Başlanmalı?

20 yaşından itibaren her kadın, kendi kendine meme muayenesi yapmaya başlamalıdır.

Hangi Sıklıkla Yapılmalı?

Ayda 1 kez, tercihen adet bitiminden 5-7 gün sonra yapılmalıdır. Bu dönemde memelerdeki hassasiyet azaldığı için muayene daha kolay olur.

Nelere Dikkat Edilmeli?

• Memede kitle ya da sertlik
• Ciltte çekilme, kızarıklık veya yara
• Meme ucundan gelen akıntı (özellikle kanlı)
• Meme ucunda şekil bozukluğu ya da içe çökme
• Koltuk altında ele gelen şişlik
• Bu belirtilerden biri fark edildiğinde mutlaka hekime başvurulmalıdır.

Klinik Meme Muayenesi Ne Zaman Yapılmalı?

Klinik meme muayenesi, bir genel cerrahi ya da kadın hastalıkları uzmanı tarafından yapılan fiziksel muayenedir.

• 20-39 yaş arası kadınlarda:

3 yılda bir klinik muayene önerilir.

• 40 yaş ve üzeri kadınlarda:

Yılda 1 kez düzenli klinik muayene yapılmalıdır.

Klinik muayeneye ek olarak, hastanın aile öyküsüne ve risk faktörlerine göre görüntüleme yöntemleri de planlanabilir.

Mamografi Ne Zaman Çekilmeli?

Mamografi, meme kanserinin erken tanısında altın standart yöntemdir. Radyolojik bir görüntüleme tekniğidir ve kitleler henüz ele gelmeden önce tespit edilmesini sağlar.

• 40 yaşından itibaren:

Yılda 1 kez düzenli mamografi çektirilmelidir.

• Aile öyküsü olan bireylerde:

Meme kanseri geçmişi bulunan bireylerde mamografiye 35 yaşından itibaren ya da risk durumuna göre daha erken başlanabilir.

• 35 yaş altındaki bireylerde:

Memede bir şikayet varsa, ilk tercih ultrasonografi olur; mamografi bu yaşlarda genellikle önerilmez.

Risk Grubundaki Kadınlar Ne Yapmalı?

Ailesinde genç yaşta meme kanseri öyküsü olan, genetik mutasyon (BRCA1/BRCA2 gibi) taşıyan ya da daha önce göğüs bölgesine radyoterapi uygulanmış bireyler, yüksek riskli grup olarak değerlendirilir.

Bu kişiler için:

Daha erken yaşta tarama başlatılır

Yıllık mamografi + meme MR ile takip yapılabilir

Gerekirse genetik danışmanlık ve ileri tarama yöntemleri uygulanır