Son yıllarda güneş ışınlarının cilt üzerindeki zararlı etkileri konusunda alınan önlemlere rağmen, cilt kanseri vakaları azalma göstermemektedir. Özellikle ülkemizin de dahil olduğu iklim kuşağındaki bölgelerde cilt kanseri, yaygın görülen bir kanser türüdür.

Cilt kanserlerinin büyük bir kısmı, güneş ışınlarından gelen ultraviyole (UV) ışınlarına, özellikle UVA ve UVB’ye fazla maruz kalmaktan kaynaklanır. Atmosferdeki ozon tabakasının incelmesiyle birlikte daha yoğun UV ışınları yeryüzüne ulaşmaktadır. Uzun süre güneşe maruz kalmak veya güneşlenmek, güneş yanığı ve bronzlaşma sonrasında ciltte hücresel düzeyde hasarlara yol açabilir. Güneşe doğrudan maruz kalan bölgelerde, özellikle mevcut benlerin üzerinde veya daha önce ben bulunmayan sağlıklı ciltte, zamanla malign melanom adı verilen kötü huylu bir tümör gelişebilir.

UV ışınları, cilt hücrelerinin DNA’sına zarar vererek cilt kanserine neden olabilir. Uzun yıllar süren güneş maruziyeti cilt kanserine yol açarken, şiddetli güneş yanıkları da ilerleyen yaşlarda kanser riskini artırabilir. Kolayca güneşten yanıp hasar gören cilt tipleri ve açık tenli, renkli gözlü, sarışın veya kızıl bireylerde cilt kanseri riski daha yüksektir.

Güneş Koruyucu Kremler Cilt Kanserini Önlemede Etkili mi?

Güneş ışınlarının cilt kanseri gelişiminde önemli bir faktör olmasına rağmen, bazı melanomların güneşe maruz kalmayan cilt bölgelerinde ortaya çıkması, cilt kanserleri üzerinde başka faktörlerin de rol oynadığını göstermektedir. Özellikle avuç içi, ayak tabanı ve tırnak kenarında veya tırnakta kahverengi renk değişikliği gibi belirtiler varsa, malign melanom açısından değerlendirilmelidir. Bu tür durumlarda, gecikmeden bir dermatoloji uzmanına başvurmak önemlidir.

Güneş Ne Zaman Zararlı Hale Gelir?

Güneşin zararlı etkileri, özellikle UV ışınlarının yoğun olduğu 11.00-16.00 saatleri arasında artmaktadır. Bu saatlerde mümkünse dışarı çıkmamaya veya güneşte fazla kalmamaya özen gösterilmelidir. Güneşe çıkmadan 15-20 dakika önce yüksek koruma faktörlü bir güneş kremi, vücudun açıkta kalan bölgelerine uygulanmalıdır. Güneşin en dik geldiği bu saatler, aynı zamanda hava sıcaklığının da en yüksek olduğu zaman dilimidir. Bu nedenle, özellikle hamileler, yaşlılar ve çocuklar için güneş çarpması, tansiyon sorunları, yanıklar ve lekelenmelerin önlenmesi açısından bu saatlerde dikkatli olunması önerilir.