Hemoroid Nedir?
Makatın son bölgesinde doğal özelliğini kaybetmiş, genişlemiş yani şişmiş kan damarlarının meydana getirdiği rahatsızlığa hemoroid yani basur denilir. Hastalıksız hemoroidal damarlar yani anal yastıkçıklar asıl olarak gaz kaçağı ve sıvı dışkıyı tutmamıza yardımcı yapılardır. Makattaki kas yapıları (Kollajen lifler), 40lı yaşlarda gevşemeye ve zaman zaman kopmaya başlamakta ve neticede anal yastıklar yerlerinden kayarak dışa sarkmaktadır. 3 anal yastıkçık dışkı tarafından baskıya uğrayarak kan damarlarında tıkanmaya ve kanamaya sebep olabilmektedirler. Bunlara enflamasyonun ilave olmasıyla hemoroidal hastalık meydana gelmektedir. Hastalığın derecesine göre bu damarlar, makattan aralıklı ya da sürekli olarak dışarıya çıkabilir.
Kimlerde sık görülür?
Yanlış beslenme alışkanlıkları mide-bağırsak sistemimizde birçok rahatsızlığa neden olmaktadır. Bunlar arasında hemoroid en sık karşılaştığımız hastalıktır. Erişkinlik dönemine insanlar hayatlarının bir döneminde %80-90 ihtimalle bu rahatsızlıkla karşılaşmıştır. Yine su tüketiminin az olması, uzun süre tuvalette zaman geçirmek (ki bunun en sık sebebi elinde telefon ile sosyal medya ya da oyun oynama arzusu) sürekli oturarak çalışmak, yaşlılık, gebelik, egzersizden uzak bir hayat ve obezite diğer sebepler arasında karşımıza çıkmakta.
Belirtileri nedir?
Hastalarda basit hemoroidlerde hiçbir sıkıntı olmadığı gibi ilerlemiş hastalarda durmayan kanama, akıntı, kaşıntı gibi sıkıntılar olmaktadır. Hemoroidal hastalıklar iç hemoroid için 4 derecede karşımıza çıkmaktadır. Hastalığın derecesine göre belirtiler değişiklik göstermektedir. Dış hemoroid hastalığında ise sinir ağının zengin olması nedeni ile ağrı ön plandadır. Pıhtı sonucu tromboz gelişmiş hemoroidler ağrının en yoğun olduğu dönemdir.
- Derece: Aralıklı kanamanın görüldüğü ilk derecedir. Genellikle endoskopi esnasında tespit edilir.
- Derece: Kaşıntının eklendiği dönemdir. Muayene esnasında özellikle ıkınmada fark edilir. Dışkılama esnasında dışarı çıkan hemoroid, dışkılama sonrası içeri kendiliğinden girer. Dışkılama esnasında ağrı mevcuttur.
- Derece: Makattan sarkma başlamış ağrı ve ıslaklığın hissediği dönemdir. Kanama ve kaşıntı artmıştır. Kendiliğinden içeriye girmeyen hemoroid pakesi, muayenede elle içeri gönderilebilir. Dışkılama esnasında ve sonrasında da ağrı mevcuttur.
- Derece: Hemoroidin son evresi olup dışarı çıkan hemoroid pakesi muayenede içeriye gönderilemez. Kanama, ağrı, akıntı son derece sık olup
Kanamanın olduğu her hastada mutlaka endoskopi ile makat bölgesi incelenmeli, kanser, inflamatuar barsak hastalığı, divertiküler hastalıklar gibi diğer sebeplerin eşlik etmediği kontrol edilmelidir.
Tanı nasıl konulur?
Hastanın şikayetleri ve muayenesi bizlere hastalık derecesi hakkında bilgi vermektedir. İlerlemiş hastalıkta ve ciddi kanama durumlarında endoskopi ile makat bölgesi kamera yardımı ile incelenmeli ve tanı konulmalıdır. Unutulmamalıdır ki makat kanamasının altında her zaman kanser olabilir.
Tedavisi nasıl yapılır?
Evre 1-2 hastalarda genellikle beslenme düzenlemesi ve ilaç ile tedavi ön planda tutulmaktadır. Evre 2 olup ilerleme eğiliminde olan hastalarda erken dönem cerrahi ile hastalığın ilerlemesini durdurup kanama ve ağrı kontrolü sağlanmaktadır. Evre 3 ve 4 de tek tedavi cerrahi girişim olup özellikle evre 4de stapler ile hemoroidektomi sık uygulanmaktadır.
Lazer ile tedavi nedir?
Evre 3 ve ilerlemiş Evre 2 hemoroid hastalarında lazer ile tedavi mümkündür. Lazer ile hemoroidal yastıklar içeriden ısı ile söndürülmekte olup sarkma ve yabancı cisim kullanımı olmayıp makatta daralma olmamaktadır. Hastaya klasik ameliyatta uygulanan kesi ve dikiş işlemi lazerde olmadığı için ağrı, kanama ve iş gücü kaybı en aza inmektedir.
Tedavi ne kadar sürer?
Klasik cerrahi sonrası hastalar ortalama 2 hafta içerisinde günlük hayatlarına dönerken stapler ile yapılan ameliyatlarda bu sure daha uzun olmaktadır. Lazer ile yapılan müdahelelerde ise hasta aynı gün günlük işlerine dönmektedir.
Tekrarlama ihtimali nedir?
Ligasur ve stapler ile hemoroidektomi sonrası tekrarlama oranları %4.5 – %18.8ler arasında karşımıza çıkmakta olup lazer ile yapılan tedavide de tekrarlama riski benzerlik göstermektedir.
Tedavi sonrası kontrol ve diyet
Özellikle beslenme ve tuvalet alışkanlığı hastalığın tekrarlama ihtimalini en çok etkileyen yöntemdir. Biz hastalarımızın sıvı ağırlıklı ve lifli gıdalar ile beslenmesini önerip tuvalette mümkün olan en az süreyi geçirmelerini istiyoruz. Özellikle klozette uzun süre oturmak ve ıkınmak tekrarlama ihtimalini çok arttırmakta.